Atatürk’ün düşünce yapısının oluşmasında etkili olan olaylar ve kişiler

Atatürk’ün düşünce yapısının oluşmasında etkili olan olaylar

Atatürk’ün düşünce yapısının oluşturmasına neden olan etkenlerden birincisi , Osmanlı Devletinin sosyal, siyasal ve ekonomik durumudur.
İkincisi ise, Dünyada meydana gelen olaylardır.
Atatürk’ün düşünce sistemini oluştururken birinci olarak, Osmanlı Devletinin şu sosyal, siyasal ve ekonomik durumlarından etkilenmiştir:
Osmanlı Devleti, mutlakıyet ve sonrada meşrutiyetle yönetilen bir devletti. Ülkeyi yönetme yetkisi tek başına padişaha aitti (Mutlakiyet). Devletin son dönemlerinde meşrutiyet yönetimi kabul edilmişti. Ama padişah ve İstanbul Hükûmeti ülkeyi iyi yönetememişti ve devlet zayıflamıştı.
Devletin zayıflamasıyla, Avrupa devletlerinin Osmanlı Devleti üzerindeki siyasal baskılarını arttırmaları.
Fransız İhtilâli ile yayılan milliyetçilik düşüncesinin etkisiyle ve Avrupa devletlerinin de kışkırtmasıyla ; Osmanlı Devleti içindeki azınlıkların(Rumlar,Sırplar,Ermeniler), kendi devletlerini kurmak için ayaklanmaları ve Osmanlı Devletinden ayrılmaları.
Kapitülasyonlar ve uzun süren savaşlar nedeniyle Osmanlı Devletinin ekonomisinin bozulması ve Avrupa Devletlerine bağımlı hale gelmesi.
Kötü ekonomik şartlardan ve eğitimsizlikten dolayı Osmanlı Halkının zor durumda olması.
Birinci Dünya Savaşından sonra imzalanan Mondros Ateşkes Antlaşmasıyla , Osmanlı ordusunun dağıtılması ve ülkenin işgal edilmesi.
Atatürk’ün düşünce sistemini oluştururken ikinci olarak , Dünyada meydana gelen şu olaylardan etkilenmiştir:
Fransız İhtilali sonucunda ortaya çıkan özgürlük,bağımsızlık,milliyetç ilik,demokrasi ve laiklik(din ve devlet işlerinin ayrılması) gibi fikirlerden etkilenmiştir.
Avrupa’da Rönesans’tan ortaya çıkan akılcı ve bilimsel düşüncelerden etkilenmiştir.
Dünyada dini esaslara göre yönetilen devletlerin yerine ; din ve devlet işlerinin ayrıldığı laik devletlerin kurulmasından etkilenmiştir.
Dünyada mutlakiyet ve meşrutiyet yönetilen devletlerin yerine ; halk egemenliğine dayanan demokratik devletlerin kurulmasından etkilenmiştir.

Atatürk’ün Düşünce Hayatını Etkileyen Kişiler ve Kitaplar

Mustafa Kemal Atatürk Namık Kemal, Jean-Jacques Roussesau, Ziya Gökalp, Şehbenderzade Filibeli Ahmed Hilmi, Mustafa Celâlettin, Leon Cahun, Deguignes, Leone Caetani, H. G. Wells, J. Gobineau ve E. Pittard gibi kişilerden etkilenmiştir.

Meşrutiyet Kuşaklarının etkileyen kişiler: Namık Kemal-Tevfik Fikret

Fransız Devrimi,Akılcılık ve Olguculuğun izleri : Jean-Jacques Rousseau

Meşrutiyet gerçek önemi düşünürleri : Ziya Gökalp,Şehbender-zâde Filibeli Ahmet Hilmi

Türk Tarihinin eksikliği: Mustafa Celâlettin-Leon Cahun

Türk Tarihi ve Uygarlığını Bir Bütün Olarak ele Alma: Deguignes

İslâm Tarihini değişik Bir Açıdan Yorumlama: Leone Caetani

Dünya Tarihi ve Dünya Federasyonu Sorunu: H. G. Wells